عوارض قرص ویاس چیست؟ - دکتر مجتبی کریمی

در مقاله زیر توضیحات مفصلی درباره داروی لیزدکسامفتامین و عوارض قرص ویاس بیان شده است:

توضیحات

قرص ویاس Lisdexamfetamine dimesylate برای درمان اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) در بزرگسالان و کودکان ۶ سال و بالاتر استفاده می شود. این دارو همچنین برای درمان اختلال پرخوری متوسط تا شدید (BED) استفاده می شود. این دارو به گروهی از داروها به نام محرک های سیستم عصبی مرکزی (CNS) تعلق دارد.

ویاس Lisdexamfetamine Dimesylate باعث افزایش توجه و کاهش بیقراری در کودکان و بزرگسالانی می شود که بیش فعال هستند، نمی توانند برای مدت طولانی تمرکز کنند، یا به راحتی حواسشان پرت می شود و تکانشی هستند. این دارو به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی کل استفاده می شود که شامل درمان اجتماعی، آموزشی و روانی نیز می شود.

این دارو فقط با تجویز روانپزشک در دسترس است.

قبل از استفاده به چه نکاتی باید توجه کرد:

در تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات مصرف دارو باید در مقابل فواید آن سنجیده شود. این تصمیمی است که شما و پزشکتان خواهید گرفت. برای این دارو موارد زیر باید در نظر گرفته شود:

آلرژی

اگر تا به حال هر گونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر انواع دیگری از آلرژی دارید، مانند غذاها، رنگ ها، مواد نگهدارنده یا حیوانات، به متخصص خود اطلاع دهید.

مصرف ویاس در کودکان

مطالعات مناسبی که تا به امروز انجام شده است، مشکلات خاص کودکان را نشان نداده است که سودمندی لیسدگزامفتامین دایمسیلات را برای درمان ADHD در کودکان ۶ سال و بالاتر محدود کند. با این حال، ایمنی و اثربخشی در کودکان کمتر از ۶ سال ثابت نشده است.

مطالعات مناسبی در مورد ارتباط سن با اثرات لیسدگزامفتامین دایمسیلات برای درمان اختلال پرخوری در جمعیت کودکان انجام نشده است. امنیت و اثربخشی برقرار نشده است.

مصرف ویاس در سالمندان

مطالعات مناسبی که تا به امروز انجام شده است، مشکلات خاص مربوط به سالمندان را نشان نداده است که سودمندی لیسدگزامفتامین دایمسیلات را در سالمندان محدود کند. با این حال، بیماران مسن بیشتر احتمال دارد که مشکلات قلبی مرتبط با سن داشته باشند، که ممکن است نیاز به احتیاط و تنظیم دوز برای بیمارانی که لیسدگزامفتامین دایمسیلات دریافت می کنند، باشد.

مصرف ویاس در دوران شیردهی

هیچ مطالعه کافی در زنان برای تعیین خطر شیرخوار هنگام استفاده از این دارو در دوران شیردهی وجود ندارد. قبل از مصرف این دارو در دوران شیردهی، فواید بالقوه را در مقابل خطرات احتمالی بسنجید.

تداخلات دارویی ویاس با سایر داروها

اگرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم استفاده شوند، در موارد دیگر ممکن است دو داروی مختلف با هم استفاده شوند، حتی اگر ممکن است تداخلی رخ دهد. در این موارد، پزشک شما ممکن است بخواهد دوز را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری لازم باشد. هنگامی که از این دارو استفاده می کنید، بسیار مهم است که متخصص مراقبت های بهداشتی شما بداند که آیا شما از داروهای ذکر شده در زیر استفاده می کنید یا خیر. لیست داروهای زیر بر اساس اهمیت بالقوه آنها انتخاب شده اند و لزوماً همه را شامل نمی شوند.

استفاده از داروی ویاس با هر یک از داروهای زیر اکیدا توصیه نمی شود(ممنوع است).

پزشک شما ممکن است تصمیم بگیرد که شما را با این دارو درمان نکند یا برخی از داروهای دیگری را که مصرف می کنید تغییر دهد.

فورازولیدون
ایپرونیازید
ایزوکاربوکسازید
لینزولید
متیلن بلو
موکلوبماید
نیالامید
اوزانیمود
فنلزین
پروکاربازین
راساگیلین
سفین آمید
سلژیلین
سیبوترامین
ترانیل سیپرومین

استفاده از این دارو با هر یک از داروهای زیر معمولاً توصیه نمی شود

اما ممکن است در برخی موارد مورد نیاز باشد. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک ممکن است دوز یا تعداد دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر دهد.

ابیراترون استات
استازولامید
آلفنتانیل
آلموتریپتان
آلومینیوم
آمیفامپریدین
آمینپتین
آمی تریپتیلین
آمی تریپتیلین اکسید
آموکساپین
آنیلریدین
بنژیدروکدون
بنزتیازید
برومفنیرامین
بوپرنورفین
بوپروپیون
بوسپیرون
بوتورفانول
کربنات کلسیم
کاربامازپین
کلروتیازید
کلرفنیرامین
سایمتیدین
سیناکلست
سیتالوپرام
کلوبازام
کلومیپرامین
کوبیسیستات
کوکائین
کدئین
سیکلوبنزاپرین
دزیپرامین
دسوونلافاکسین
دکسلانسوپرازول
دکسترومتورفان
دیازوکسید
دی بنزپین
دیفنوکسین
دی هیدروکدئین
آمینو استات دی هیدروکسی آلومینیوم
دیفنوکسیلات
دولاسترون
دونپزیل
داکسپین
دولوکستین
التریپتان
اسیتالوپرام
اسومپرازول
اتیل مورفین
فن فلورامین
فنتانیل
فلوکستین
فلووکسامین
فرواتریپتان
گرانیسترون
هیدروکلروتیازید
هیدروکدون
هیدروفلومتیازید
هیدرومورفون
هیدروکسی تریپتوفان
ایمی پرامین
Iobenguane I 131
کتوبمیدون
لانزوپرازول
لاسمیدیتان
لوومیلناسیپران
لوورفانول
لیتیوم
لوفپرامین
لورکاسرین
ماگالدرات
کربنات منیزیم
ملیتراسن
مپریدین
متاکسالون
متادون
میلناسیپران
میرابگرون
میرتازاپین
مورفین
لیپوزوم سولفات مورفین
نالبوفین
ناراتریپتان
نفازودون
نیکومورفین
نورتریپتیلین
امپرازول
اندانسترون
اوپیپرامول
تریاک
آلکالوئیدهای تریاک
اکسی کدون
اکسی مورفون
پالونوسترون
پنتوپرازول
پاپاورتوم
پارگوریک
پاروکستین
پنتازوسین
پیریترامید
پلی تیازید
پروتریپتیلین
کینیدین
کینین
رابپرازول
رمی فنتانیل
ریتوناویر
ریزاتریپتان
رولاپیتانت
سرترالین
سدیم بیکربنات
مخمر سنت جان
سوفنتانیل
سوماتریپتان
تاپنتادول
تربینافین
تیانپتین
تیلیدین
ترامادول
ترازودون
تری کلرمتیازید
تریمیپرامین
تریپتوفان
ونلافاکسین
ویلازودون
ورتوکستین
زیپاماید
زیپراسیدون
زولمیتریپتان

سایر تداخلات ویاس

برخی از داروها را نباید در زمان خوردن غذا یا خوردن انواع خاصی از غذا یا در حوالی آن استفاده کرد زیرا ممکن است تداخل ایجاد شود. استفاده از الکل یا تنباکو با برخی داروها نیز ممکن است باعث بروز تداخلات شود. در مورد استفاده از دارو با غذا، الکل یا تنباکو با متخصص خود صحبت کنید.

سایر مشکلات پزشکی که مصرق قرص ویاس در آنها باید با احتیاط باشد

وجود سایر مشکلات پزشکی ممکن است بر استفاده از این دارو تأثیر بگذارد. در صورت داشتن هر گونه مشکل پزشکی دیگر، به خصوص:

سوء مصرف الکل، سابقه
سوء مصرف و وابستگی به مواد مخدر
آلرژی به محصولات حاوی آمفتامین (به عنوان مثال، Adderall®، Desoxyn®، Dexedrine®، Dextrostat®)
بیماری عروق کرونر
حمله قلبی، اخیر
بیماری قلبی (به عنوان مثال، کاردیومیوپاتی)، شدید
نارسایی قلبی
مشکلات ریتم قلب (به عنوان مثال، آریتمی بطنی)، شدید
سکته مغزی، سابقه سکته مغزی – در بیماران مبتلا به این شرایط نباید استفاده شود، مگر اینکه پزشک به شما بگوید.
اختلال دوقطبی (بیماری شیدایی- افسردگی)، یا سابقه خانوادگی
مشکلات عروق خونی (به عنوان مثال، بیماری رینود)
افسردگی یا سابقه خانوادگی
مشکلات ریتم قلب (مانند ضربان قلب سریع)
فشار خون بالا (فشار خون بالا)
سابقه شیدایی
تیک های حرکتی (حرکات مکرر عضلات)
سابقه سایکوز (جنون)
سابقه تشنج
سندرم تورت یا سابقه خانوادگی این سندروم – با احتیاط مصرف شود. ممکن است این بیماری را بدتر کند.
بیماری کلیوی، شدید – با احتیاط استفاده شود. این اثرات ممکن است به دلیل حذف کندتر دارو از بدن افزایش یابد.

استفاده ی صحیح این دارو

این دارو را فقط طبق دستور پزشک مصرف کنید. بیشتر از آن مصرف نکنید، دفعات بیشتری از آن مصرف نکنید و مدت زمان بیشتری نسبت به دستور پزشک مصرف نکنید. اگر بیش از حد مصرف شود، ممکن است تبدیل به عادت شود. اگر شما یا فرزندتان پس از چند هفته مصرف دارو احساس کردید که دارو به درستی کار نمی کند، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید و دوز را افزایش ندهید.

این دارو باید همراه با راهنمای دارویی همراه باشد. این دستور العمل ها را به دقت بخوانید و دنبال کنید. اگر سوالی دارید از پزشک خود بپرسید. اگر راهنمای دارویی ندارید از داروساز خود بخواهید.

این دارو را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.

بهتر است این دارو را صبح مصرف کنید. مصرف این دارو در بعدازظهر یا عصر می تواند به خواب رفتن شما را سخت تر کند.

کپسول باید به طور کامل بلعیده شود و از خرد کردن، تقسیم یا جویدن خودداری شود. اگر شما یا فرزندتان قادر به قورت دادن کامل کپسول نیستید، کپسول را با احتیاط باز کنید و دارو را در یک لیوان آب، ماست یا آب پرتقال بریزید. این مخلوط را خوب هم بزنید و بلافاصله آن را ببلعید. مخلوط دارو را نمی توان برای استفاده در آینده ذخیره کرد.

دوز ویاس

دوز این دارو برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود. دستورات پزشک یا دستورالعمل های روی راهنمای دارو را مطالعه کنید. اطلاعات زیر فقط شامل دوزهای متوسط این دارو است. اگر دوز شما متفاوت است، آن را تغییر ندهید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید که این کار را انجام دهید.

مقدار دارویی که مصرف می کنید به قدرت دارو بستگی دارد. همچنین، تعداد دوزهایی که هر روز مصرف می‌کنید، زمان مجاز بین دوزها، و مدت زمانی که دارو مصرف می‌کنید به مشکل پزشکی که برای آن از دارو استفاده می‌کنید بستگی دارد.

برای اشکال خوراکی (کپسول و قرص های جویدنی):
برای اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD):
بزرگسالان و کودکان ۶ سال و بزرگتر – ابتدا ویاس ۳۰ میلی گرم (میلی گرم) یک بار در روز در صبح. در صورت نیاز، پزشک ممکن است به آرامی دوز را افزایش دهد تا زمانی که علائم بهبود یابند یا حداکثر دوز ویاس ۷۰ میلی گرم در روز به دست آید.
کودکان کمتر از ۶ سال – مصرف و دوز باید توسط پزشک تعیین شود.
برای اختلال پرخوری متوسط تا شدید (BED):
بزرگسالان – ابتدا ویاس ۳۰ میلی گرم (میلی گرم) یک بار در روز در صبح. در صورت نیاز، پزشک ممکن است به آرامی دوز را افزایش دهد تا زمانی که علائم بهبود یابند یا حداکثر دوز ویاس ۷۰ میلی گرم در روز به دست آید.

نگهداری داروی ویاس

دارو را در ظرف دربسته در دمای اتاق، دور از حرارت، رطوبت و نور مستقیم نگهداری کنید. از یخ زدگی نگهداری شود.

دور از دسترس اطفال نگه دارید.

داروهای تاریخ گذشته یا داروهایی که دیگر مورد نیاز نیستند را نگه ندارید.

از متخصص خود بپرسید که چگونه باید داروهایی را که استفاده نمی کنید دور بریزید.

هیچ دارویی باقیمانده، استفاده نشده یا تاریخ مصرف گذشته را در سطل زباله دور نیندازید زیرا ممکن است به سایر افراد یا حیوانات آسیب برساند. متاسفانه در کشور ما هنوز برنامه‌ همگانی و منسجمی برای جمع‌ آوری داروهای تاریخ ‌مصرف گذشته یا استفاده نشده تدوین نشده است.

موارد احتیاط

بسیار مهم است که پزشک پیشرفت شما یا فرزندتان را در ویزیت های منظم بررسی کند و مطمئن شود که دوز شما درست است و دارو به شما کمک می کند. پزشک شما باید فشار خون و معاینه قلبی شما یا فرزندتان را برای هر گونه مشکل یا عوارض ناخواسته ای که ممکن است توسط این دارو ایجاد شود، بررسی کند.
اگر شما یا فرزندتان از مهارکننده‌های MAO (MAOI) مانند Eldepryl®، Marplan®، Nardil®، یا Parnate® در ۱۴ روز گذشته استفاده کرده‌اید یا از آن استفاده کرده‌اید، نباید از این دارو استفاده کنید.
در مورد تمام داروهایی که خود یا فرزندتان مصرف می‌کنید یا قصد مصرف آنها را دارید، از جمله داروهای تجویزی و بدون نسخه (بدون نسخه)، مکمل‌های غذایی، داروهای گیاهی (مانند خار مریم)، یا داروهای کنترل اشتها، آسم، سرماخوردگی، سرفه، تب یونجه و مشکلات سینوسی به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث تاری دید یا خواب آلودگی یا سرگیجه شما شود. اگر هر یک از این موارد رخ داد، رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید یا هر کار دیگری که می تواند خطرناک باشد انجام ندهید تا زمانی که بدانید این دارو چگونه بر شما تأثیر می گذارد.
ویاس Lisdexamfetamine Dimesylate ممکن است باعث مشکلات جدی قلب یا عروق خونی مانند حمله قلبی یا سکته شود. این ممکن است در بیمارانی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند بیشتر باشد. اگر شما یا فرزندتان در حین مصرف این دارو دچار درد قفسه سینه، تند، تپش یا ضربان قلب نامنظم، مشکل تنفسی یا غش شدید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.
اگر شما یا خانواده تان متوجه تغییرات غیرعادی در رفتارتان شدید، مانند افزایش پرخاشگری، خصومت، بی قراری، تحریک پذیری، یا تفکر یا رفتارهای خودکشی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر شما یا فرزندتان توهم یا افکار غیرمعمول دارید، به خصوص اگر جدید هستند یا به سرعت بدتر می شوند، به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث کندی رشد شود. اگر کودک شما از این دارو استفاده می کند، پزشک باید قد و وزن کودک شما را پیگیری کند تا مطمئن شود که کودک شما به درستی رشد می کند.
این دارو ممکن است شرایطی به نام پدیده رینود ایجاد کند. اگر هنگام قرار گرفتن در معرض سرما، احساس سوزن سوزن شدن یا درد در انگشتان دست یا پا، رنگ پریدگی یا احساس سرما در نوک انگشتان و انگشتان پا، یا تغییر رنگ پوست در انگشتان دست، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از انجام هر گونه آزمایش پزشکی، به پزشک مسئول اطلاع دهید که شما یا فرزندتان از این دارو استفاده می کنید. نتایج برخی از آزمایشات ممکن است تحت تأثیر این دارو باشد.
اگر اضطراب، بی قراری، ضربان قلب سریع، تب، تعریق، اسپاسم عضلانی، انقباض، تهوع، استفراغ، اسهال، یا دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند، فوراً با پزشک خود مشورت کنید. اینها ممکن است علائم یک بیماری جدی به نام سندرم سروتونین باشد. در صورت مصرف داروهای خاصی که بر سطح سروتونین در بدن شما تأثیر می گذارد، خطر ممکن است بیشتر باشد.

عوارض جانبی داروی ویاس

یک دارو در کنار اثرات مورد نیاز خود ممکن است عوارض ناخواسته ای نیز ایجاد کند. اگرچه همه این عوارض جانبی ممکن است رخ ندهند، اما در صورت بروز ممکن است به مراقبت های پزشکی نیاز داشته باشند.

در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر فوراً با پزشک خود مشورت کنید:

عوارضی که کمتر رایج است:

تیک صوتی کنترل نشده یا تیک (حرکات مکرر بدن کنترل نشده)
تاول، لایه برداری یا شل شدن پوست
ناراحتی یا درد قفسه سینه
لرز
گیجی
سرفه
اسهال
مشکل در تنفس
مشکل در بلع
سرگیجه
غش
ضربان قلب یا نبض سریع، نامنظم، تند یا تند
احساس غمگینی یا خالی بودن
تب
کهیر یا جوش، خارش یا بثورات پوستی
تحریک پذیری
درد مفاصل یا ماهیچه
کمبود اشتها
تورم بزرگ و شبیه کندو روی صورت، پلک ها، لب ها، زبان، گلو، دست ها، پاها، پاها یا اندام های جنسی
از دست دادن علاقه یا لذت
رفلکس های بیش از حد واکنشی
هماهنگی ضعیف اندام
پف یا تورم پلک ها یا اطراف چشم ها، صورت، لب ها یا زبان
ضایعات پوستی قرمز، اغلب با یک مرکز بنفش
چشم های قرمز و تحریک شده
قرمزی پوست
لرزیدن
گلو درد
زخم ها، زخم ها یا لکه های سفید در دهان یا روی لب ها
تعریق
تورم پاها یا ساق پا
صحبت کردن یا رفتار کردن با هیجان که نمی توانید کنترل کنید
سفتی در قفسه سینه
لرزیدن یا لرزش
مشکل در تمرکز
مشکل خواب
انقباض، چرخش، یا حرکات تکراری کنترل نشده زبان، لب ها، صورت، بازوها یا پاها
خستگی یا ضعف غیر معمول

در صورت بروز هر یک از علائم مصرف بیش از حد زیر فوراً کمک اضطراری دریافت کنید:

علائم مصرف بیش از حد

درد شکم یا معده
تاری دید
تغییر در آگاهی
گیجی
ادرار تیره رنگ
سرگیجه، غش یا سبکی سر هنگام بلند شدن ناگهانی از حالت درازکش یا نشسته
تنفس سریع
از دست دادن هوشیاری
گرفتگی یا اسپاسم عضلانی
درد یا سفتی عضلات
عصبی بودن
رفلکس های بیش فعال
حالت های هراس
تلاش فیزیکی برای آسیب رساندن به خود
صدای غیر طبیعی در گوش
بی قراری
دیدن، شنیدن یا احساس چیزهایی که وجود ندارند
تشنج
لرزش در پاها، بازوها، دست ها یا پاها
تعریق
اقدامات خشونت آمیز

برخی از عوارض جانبی ممکن است رخ دهد که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. این عوارض جانبی ممکن است در طول درمان از بین بروند زیرا بدن شما با دارو سازگار می شود. همچنین، روانپزشک شما ممکن است بتواند راه های پیشگیری یا کاهش برخی از این عوارض جانبی را به شما بگوید. اگر هر یک از عوارض جانبی زیر ادامه دارد یا آزاردهنده است یا اگر در مورد آنها سؤالی دارید، با متخصص روانپزشک خود مشورت کنید:

عوارضی که بیشتر رایج است:

کاهش اشتها
سردرد
حالت تهوع
درد بالای شکم یا معده
استفراغ
کاهش وزن

عوارضی که کمتر رایج است:

خلق گریان
مسخ شخصیت
دهان خشک
دیسفوری یا ملال
رضایت
پارانویا
سریع واکنش نشان دادن یا از نظر احساسی بیش از حد واکنش نشان دادن
خلق و خوی به سرعت در حال تغییر
خواب آلودگی غیر معمول
سایر عوارض جانبی که ذکر نشده نیز ممکن است در برخی از بیماران رخ دهد. اگر متوجه عوارض دیگری شدید، با متخصص مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید.

منبع: