بیماری آلزایمر در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. این تمرکز شدید فرصتی را برای هر یک از ما فراهم می کند تا در مورد اهمیت سلامت مغز خود فکر کنیم و مزایای تعیین هدف برای تقویت سلامت مغز و به حداقل رساندن خطر ابتلا به آلزایمر را در نظر بگیریم. برای اینکار لازم است که آگاهی خود را نسبت به این بیماری بالا بریم.
چند باور غلط که اغلب ناخواسته ما را از درگیر شدن در رفتارهایی که سلامت مغز را بهبود می بخشد و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش می دهد، باز می دارد:
باور غلط ۱: بیماری آلزایمر ناشی از عوامل ژنتیکی است.
واقعیت: اگرچه برخی عوامل ژنتیکی خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهند، اما تنها ۱ درصد از موارد بیماری آلزایمر ناشی از عوامل ژنتیکی است.
ژن خطر ابتلا به آلزایمر – آپولیپوپروتئین E4 (یا APOE e4) – در کروموزوم ۱۹ قرار دارد و در انتقال کلسترول در بدن و پاکسازی پروتئین بتا آمیلوئید در مغز نقش دارد. (بتا آمیلوئید به طور طبیعی در مغز همه افراد وجود دارد، اما زمانی که به طور غیر طبیعی روی هم جمع می شود با آلزایمر مرتبط است.) به ارث بردن یک کپی از ژن APOE e4 احتمال ابتلا به آلزایمر را دو تا چهار برابر بیشتر می کند.
در حالی که به ارث بردن دو نسخه (یک نسخه از هر والدین) منجر به افزایش ۹ تا ۱۲ برابری خطر می شود. با این حال، حدود ۵۰ درصد از افرادی که یک کپی از APOE e4 دارند، به آلزایمر مبتلا نمی‌شوند. علاوه بر این، حدود ۶۰ درصد از افراد مبتلا به آلزایمر خطر ژنتیکی این بیماری را ندارند.
با توجه به اینکه چندین عامل خطر غیر ژنتیکی برای آلزایمر دیررس وجود دارد از جمله سن، جنسیت (زنان دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر هستند)، سلامت عروق و چندین عامل سبک زندگی، بسیاری از محققان آلزایمر را به بیماری‌های دیگری تشبیه کرده‌اند که دلایل متعددی دارند و بنابراین بعید است که یک درمان واحد مانند بیماری قلبی داشته باشند. اما به طرز متناقضی، این ماهیت چند وجهی عوامل خطر آلزایمر است که فرصت هایی را برای تغییر مسیر رفتارهای مرتبط با سبک زندگی ایجاد می کند.
باور غلط ۲: شما نمی توانید خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش دهید.
واقعیت: شما می توانید با انجام برخی رفتارها، خطر ابتلا به شایع ترین شکل آلزایمر را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.
برای کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر نیازی به خرید مکمل‌ها، بازی‌های مغزی یا سایر محصولات تخصصی نیست. در عوض، تحقیقات نشان داده است که چندین عامل سبک زندگی در کاهش خطر موثر هستند، از جمله ورزش قلبی عروقی، یک رژیم غذایی سالم برای مغز، به حداقل رساندن عوامل خطر عروقی (مانند دیابت، فشار خون بالا، و مشکلات کلسترول)، حفظ وزن سالم، مشارکت در تحریک فعالیت های ذهنی که ارتباطات عصبی جدید، مدیریت استرس، خواب کافی و مشارکت اجتماعی را ترویج می کند.
باور غلط ۳: اگر فردی دارای سلول های مغزی غیر طبیعی مرتبط با آلزایمر باشد، علائم بیماری آلزایمر را نشان می دهد.
واقعیت: بسیاری از افراد ناهنجاری های سلولی مرتبط با آلزایمر را داشته اند، اما علائم بیماری آلزایمر را نشان نداده اند.
دکتر دیوید اسنودون و همکارانش در مطالعه تاریخی و طولانی مدت خود بر روی راهبه‌ها دریافتند که تعداد بیشتری از سلول‌های غیرطبیعی در بافت مغز در کالبد شکافی (به عنوان مثال، پلاک‌های بتا آمیلوئید و پیچ‌خوردگی‌های عصبی فیبریلاری) با اختلال حافظه بیشتر مرتبط هستند.
با این حال، آنها همچنین متوجه شدند که حدود ۵۸ درصد راهبه‌ها با ناهنجاری‌های سلولی خفیف، ۳۲ درصد راهبه‌ها با ناهنجاری‌های متوسط، و حتی ۸ درصد راهبه‌ها با ناهنجاری‌های سلولی شدید هرگز علائم آلزایمر را نشان ندادند. به طور مشابه، تحقیقات اخیر نشان داده است که برخی از «ابر سالمندان» (افراد بین ۶۰ تا ۸۵ سال با مهارت‌های حافظه مشابه بزرگسالان بسیار جوان‌تر) تغییرات سلولی مرتبط با آلزایمر داشتند، اما هرگز علائمی از خود بروز ندادند.
این یافته ها چگونه ممکن است؟ نظریه «ذخیره شناختی» یک توضیح برجسته است. این تئوری در اواخر دهه ۱۹۸۰ برای توصیف توانایی مغز برای «کار کردن» یا جبران ناهنجاری‌های سلولی با تکیه بر سایر اتصالات عصبی که قبلاً از طریق درگیری در فعالیت‌های ذهنی تحریک‌کننده ایجاد شده بودند، توسعه یافت. فرآیند ایجاد ذخیره شناختی شبیه ساختن بزرگراه های اضافی در مغز است، با این هدف که اگر یک بزرگراه تحت تاثیر ناهنجاری های سلولی قرار گیرد، ترافیک مغز (سیگنال های عصبی) می تواند به جریان خود ادامه دهد.
با از بین بردن باورهای غلط مربوط به آلزایمر، ما این قدرت را پیدا می کنیم که به طور فعال سلامت مغز خود را بهبود بخشیم و خوش بینی را به گفتگوی خود درباره آلزایمر اضافه کنیم. بیایید با هم خطر ابتلا به آلزایمر خود را کاهش دهیم.