فلوکستین چیست؟
فلوکستین برای درمان برخی اختلالات روانی/خلقی (مانند افسردگی، حملات پانیک، اختلال وسواس فکری اجباری) استفاده می شود. همچنین فلوکستین برای درمان یک اختلال غذایی خاص (بولیمیا) و یک نوع شدید سندرم پیش از قاعدگی (اختلال نارسایی پیش از قاعدگی) استفاده می شود. فلوکستین متعلق به دسته ای از داروهای شناخته شده به عنوان مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) است. با کمک به بازگرداندن تعادل یک ماده طبیعی خاص (سروتونین) در مغز عمل می کند.
فلوکستین با نامهای تجاری فلوکسمید ۹۰ میلیگرم FLOXOMID ،مدفلو MEDFLUO، سدوکستین SADOXETINE،فلوکسیبکس FLUOXIBEX،فلوزیرن FLOUZIREN در بازار دارویی کشور عرضه می شود. فلوکستین خارجی با نام پروزاک Prozac در حال حاضر در داروخانه ها عرضه نمی شود.
نحوه استفاده از فلوکستین
قبل از شروع استفاده از فلوکستین راهنمای دارو را بخوانید. اگر سوالی دارید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
فلوکستین را طبق دستور پزشک، معمولاً یک بار در روز صبح، از طریق خوراکی مصرف کنید. اگر این دارو را دو بار در روز مصرف می کنید، ممکن است پزشک به شما دستور دهد که آن را صبح و ظهر مصرف کنید.
اگر فلوکستین را برای مشکلات پیش از قاعدگی مصرف می کنید، ممکن است پزشک به شما دستور دهد که آن را هر روز در ماه یا فقط ۲ هفته قبل از پریود تا اولین روز کامل پریود مصرف کنید. برای کمک به یادآوری، تقویم خود را علامت بزنید.
اگر از شربت فلوکستین استفاده می کنید، دوز را با دقت با استفاده از دستگاه اندازه گیری/قاشق مخصوص اندازه گیری کنید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب را دریافت نکنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان توسط پزشک مشخص می شود. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است به شما دستور دهد که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید. این دارو را به طور منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در ساعت معینی مصرف کنید.
حتی اگر احساس کردید که دیگر خوب شده اید به مصرف این دارو ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک، مصرف این دارو را قطع نکنید. برخی از شرایط ممکن است با قطع ناگهانی دارو بدتر شوند. ممکن است لازم باشد دوز شما به تدریج کاهش یابد.
در عرض ۱ تا ۲ هفته باید مقداری بهبود را مشاهده کنید. ممکن است ۴ تا ۵ هفته طول بکشد تا اینکه شما اثر کامل را احساس کنید.
اگر وضعیت شما بهبود نیافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی فلوکستین
حالت تهوع، خواب آلودگی، سرگیجه، اضطراب، مشکلات خواب، از دست دادن اشتها، خستگی، عرق کردن، یا خمیازه ممکن است رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که این دارو به این دلیل تجویز شده است که پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند.
در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی جدی فوراً به پزشک خود اطلاع دهید، از جمله: تغییرات غیرعادی یا شدید ذهنی/خلقتی (مانند بی قراری، انرژی/هیجان زیاد غیرمعمول، افکار خودکشی)، خونریزی/کبودی، ضعف/اسپاسم عضلانی، لرزش. کاهش علاقه به رابطه جنسی، تغییر در توانایی جنسی، کاهش وزن غیرعادی.
اگر عوارض جانبی بسیار جدی دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید، از جمله: مدفوع سیاه، استفراغ شبیه تفاله قهوه، تشنج، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)، درد/تورم/قرمزی چشم، گشاد شدن مردمک ها، تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان در اطراف چراغ ها در شب، تاری دید).
اگر دیابت دارید، فلوکستین ممکن است بر سطح قند خون شما تأثیر بگذارد. قند خون خود را به طور منظم کنترل کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. هنگام شروع یا توقف فلوکستین، پزشک ممکن است نیاز به تنظیم دارو، رژیم غذایی و ورزش شما داشته باشد.
این دارو ممکن است سروتونین را افزایش دهد و به ندرت باعث ایجاد یک بیماری بسیار جدی به نام سندرم/سمیت سروتونین شود. اگر از داروهای دیگری نیز استفاده می کنید که سروتونین را افزایش می دهند، خطر افزایش می یابد، بنابراین تمام داروهایی را که مصرف می کنید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. در صورت بروز برخی از علائم زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید: ضربان قلب سریع، توهم، از دست دادن هماهنگی، سرگیجه شدید، حالت تهوع/استفراغ/اسهال شدید، انقباض عضلات، تب بی دلیل، آشفتگی/بی قراری غیرمعمول.
به ندرت، مردان ممکن است نعوظ دردناک یا طولانی مدت ۴ ساعت یا بیشتر داشته باشند. اگر این اتفاق افتاد، مصرف این دارو را متوقف کنید و فوراً از پزشک کمک بگیرید، در غیر این صورت ممکن است مشکلات دائمی رخ دهد.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: بثورات پوستی، خارش/تورم (مخصوصاً در صورت/زبان/گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
این لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست. اگر متوجه اثرات دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
پرسش های متداول درباره فلوکستین:
فلوکستین ۲۰ برای لاغری خوب است؟
فلوکستین دارویی است که از طرف سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان اختلال بولیمیا نروزا یا همان پرخوری عصبی تایید است. اما اغلب کسانی که این اختلال را دارند دارای وزن طبیعی هستند و فلوکستین تنها می تواند تناوب دوره های پرخوری را کاهش دهد.
فلوکستین ممکن است موجب کاهش وزن مختصر در طولانی مدت شود، اما این کاهش وزن محسوس نیست. در برخی افراد مصرف این دارو با بهبود افسردگی و اشتها حتی ممکن است با افزایش وزن همراه باشد.
چرا فلوکستین باید صبح مصرف شود؟
این دارو نسبت به سایر داروهای هم خانواده خود سطح انرژی بالاتری ایجاد می کند، بنابر این جهت افزایش انگیزه روانی برای انجام کارهای مختلف در طول روز بهتر است صبح مصرف شود.
فلوکستین و داروهای مهتر کننده بازحذب سروتونین مانند سرترالین، اسبتالوپرام، سیتالوپرام و فلووکسامین ممکن است در خواب شبانه اختلال ایجاد کنند ، بهمین جهت نیز بهتر است این دارو صبح مصرف شود.
آیا فلوکستین خواب آور است؟
این دارو در روزهای نخست شروع درمان ممکن است احساس خواب آلودگی ایجاد کند، اما طی چند روز تا چند هفته کم کم اثر خواب آوری فلوکستین کاهش می یابد.
آیا فلوکستین اعتیاد آور است ؟
خیر این دارو اعتیاد آور نیست. گاهی بدلیل افسردگی و اضطراب طولانی مدت یا عوامل ژنتیکی که موجب کاهش سروتونین در مغز برخی افراد می شود، ضروری است درمان با این دارو مدت طولانی تری ادامه یابد.
عوارض قطع ناگهانی فلوکستین چیست ؟
معمولا این دارو چون عمر طولانی تری نسبت به داروهای هم خانواده خود دارد قطع ناگهانی آن عوارض چندانی ایجاد نمی کند، اما ممکن است موجب عود اختلال اضطراب و افسردگی یا وضعیتی شود که بخاطر آن تحت درمان قرار گرفته آید. بنابراین بدون مشورت با روانپزشک دارو را قطع نکنید.
دلهره و دلشوره، تغییر در خلق و خو، تحریک پذیری و عصبانیت و اختلال خواب می تواند از عوارض ترک ناگهانی فلوکستین باشد.
آیا فلوکستین موجب ریزش مو می شود ؟
ریزش مو با مصرف این دارو بسیار نادر است. در صورت بروز ریزش مو در حین مصرف این دارو بهتر است ابتدا دیگر علل ریزش مو مانند مشکلات هورمونی، کم خونی یا سو تغذیه بررسی شوند.
آیا فلوکستین باعث پوکی استخوان می شود؟
برخی مطالعات نشان می دهند مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است موجب کاهش تراکم استخوان شود، بنظر می‌رسد این اثر با مصرف همزمان داروهای موسوم به بتابلاکر مانند پروپرانولول قابل پیشگیری باشد.
آیا فلوکستین موجب افت فشار خون می شود؟
خیر این عارضه با مصرف این دارو بسیار نادر است.
آیا فلوکستین موجب قند خون می شود ؟
بله این دارو می تواند قند خون را کاهش دهد، به همین دلیل این دارو برای افراد دارای قند بالا و افسردگی داروی مناسبی است ، اما لازم است با روانپزشک خود درباره سایر داروهای کاهنده قند خون که استفاده می کنید ، صحبت کنید. ممکن است در این موارد لازم باشد دوز این دارو یا دیگر داروهای در حال مصرف یا نحوه مصرف آنها توسط پزشک تغییر کند
آیا فلوکستین موجب کاهش میل جنسی می شود ؟
بله این دارو و سایر داروهای هم خانواده ممکن است میل جنسی را کاهش دهند. در این صورت بهتر است با روانپزشک خود درباره مدیریت مشکل مشورت کنید. همچنین این دارو ممکن است طول مدت انزال را طولانی کند.
آیا فلوکستین موجب یبوست می شود؟
بله ، بسیاری از داروها می توانند موجب یبوست شوند، از جمله موارد زیر: داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین مثل فلوکستین (پروزاک) یا داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند آمی تریپتیلین.
منابع:
- Fluoxetine (oral route)
- Fluoxetine
- Fluoxetine (Prozac, Sarafem, others) – Uses, Side Effects, and More
