نحوه مصرف و عوارض جانبی ریتالین

ریتالین چیست؟

متیل فنیدات یا ریتالین برای درمان اختلال کم توجهی بیش فعالی – ADHD استفاده می شود.  این دارو با تغییر مقدار برخی از مواد طبیعی در مغز عمل می کند و  می تواند به افزایش توانایی شما برای توجه، تمرکز روی یک فعالیت و کنترل مشکلات رفتاری کمک کند.

همچنین این دارو  ممکن است به شما در سازماندهی وظایف و بهبود مهارت های گوش دادن کمک کند. این دارو همچنین برای درمان یک اختلال خواب خاص (نارکولپسی) استفاده می شود.

متیل فنیدیت با نامهای تجاری ریتالین RITALIN، روبیفن RUBIFEN، استیمیدیت STIMDATE،ریتافن RITAFEN و متوراید MATORIDE در داروخانه ها عرضه می شود.

8 تکنیک ساده برای دانش آموزان ADHD

نحوه استفاده خوراکی ریتالین

قبل از شروع مصرف این دارو راهنمای دارو را بخوانید. اگر سوالی دارید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید. این دارو را طبق دستور پزشک، معمولاً ۲ یا ۳ بار در روز از طریق خوراکی مصرف کنید. این دارو بهتر است ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از غذا مصرف شود. با این حال، اگر ناراحتی معده دارید، ممکن است این دارو را همراه یا بعد از غذا یا میان وعده مصرف کنید. مصرف این دارو در اواخر روز ممکن است باعث ایجاد مشکل در خواب (بی خوابی) شود.

این دارو را به طور منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در زمان های معینی مصرف کنید.

دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان توسط پزشک مشخص می شود. پزشک ممکن است به شما دستور دهد که به تدریج دوز خود را افزایش یا کاهش دهید. همچنین اگر برای مدت طولانی از ریتالین استفاده کرده اید، بدون مشورت با پزشک، به طور ناگهانی مصرف این دارو را قطع نکنید.

اگر به طور ناگهانی مصرف این دارو را متوقف کنید، ممکن است علائم ترک (مانند افسردگی، افکار خودکشی، یا سایر تغییرات روانی/خلقتی) داشته باشید. برای کمک به جلوگیری از این مشکلات پزشک ممکن است دوز شما را به آرامی کاهش دهد.

در صورت استفاده طولانی مدت، ممکن است این دارو به خوبی کار نکند. اگر احساس کردید که دارو بی تاثیر شده است با پزشک خود صحبت کنید.

اگرچه این دارو به بسیاری از افراد کمک می کند، اما گاهی اوقات ممکن است باعث اعتیاد شود. در صورت داشتن اختلال مصرف مواد (مانند مصرف بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر/الکل)، خطر اعتیاد ممکن است بیشتر باشد. ریتالین را دقیقاً همانطور که برای کاهش خطر اعتیاد تجویز شده است مصرف کنید. از دکتر یا داروساز خود برای جزئیات بیشتر بپرسید.

اگر وضعیت شما بهبود نیافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.

نحوه مصرف و عوارض جانبی متیل فنیدات یا ریتالین

عوارض جانبی ریتالین

ممکن است دچار بعضی علائم شایع  از جمله عصبی شدن، مشکلات خواب، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ یا سردرد شوید. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که این دارو به این دلیل تجویز شده است که پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند.

این دارو ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد. فشار خون خود را به طور مرتب چک کنید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی جدی فوراً به پزشک خود اطلاع دهید، از جمله عوارض جدی این دارو موارد زیر هستند:

  1. علائم مشکلات جریان خون در انگشتان دست یا پا (مانند سردی، بی حسی، درد یا تغییر رنگ پوست)
  2. زخم های غیرعادی در انگشتان دست یا پا
  3. سریع/ تپش / ضربان قلب نامنظم
  4. تغییرات ذهنی / خلقی / رفتاری (مانند بی قراری، پرخاشگری، نوسانات خلقی، افکار غیر طبیعی، افکار خودکشی)
  5. حرکات کنترل نشده عضلات (مانند تکان، لرزش)
  6. اختلال در ادراک شنوایی و شنیدن صداها
  7.   تغییرات بینایی (مانند تاری دید)

در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی بسیار جدی، از جمله: غش، تشنج، علائم حمله قلبی (مانند درد قفسه سینه/فک/بازوی چپ، تنگی نفس، تعریق غیرمعمول)، علائم سکته مغزی مانند ضعف در یک طرف بدن، مشکل در صحبت کردن، تغییرات ناگهانی بینایی، گیجی فوراً به پزشک مراجعه کنید.

به ندرت، مردان (از جمله پسران جوان و نوجوانان) ممکن است هنگام استفاده از این دارو نعوظ دردناک یا طولانی مدت ۴ ساعت یا بیشتر داشته باشند. مراقبان / والدین نیز باید مراقب این عارضه جانبی جدی در پسران باشند. اگر نعوظ دردناک یا طولانی مدت رخ داد، مصرف این دارو را متوقف کنید و فوراً از پزشک کمک بگیرید، در غیر این صورت ممکن است مشکلات دائمی رخ دهد. از دکتر یا داروساز خود برای جزئیات بیشتر بپرسید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: بثورات پوستی، خارش/تورم (مخصوصاً در صورت/زبان/گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک کمک کنید.

این لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست. اگر متوجه اثرات دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

پرسش و پاسخ درباره ریتالین

 

 ۱. ریتالین چیست و برای چه شرایطی تجویز می شود؟
این دارو یک داروی محرک سیستم عصبی مرکزی است که برای درمان اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و گاهی برای درمان نارکولپسی (حمله های خواب ناگهانی) استفاده می شود.
۲. این دارو چگونه عمل می کند؟
این دارو با افزایش سطح دوپامین و نوراپی نفرین در مغز، تمرکز و کنترل رفتارهای تکانشی را بهبود می بخشد.
۳. عوارض جانبی رایج ریتالین چیست؟
– بیخوابی
– کاهش اشتها
– سردرد
– افزایش ضربان قلب
– اضطراب یا تحریک پذیری.
۴. آیا ریتالین اعتیاد آور است؟
بله، به دلیل تأثیر بر سیستم دوپامین، ممکن است وابستگی جسمی یا روانی ایجاد کند، به ویژه اگر خارج از دوز تجویزی مصرف شود.
 ۵. آیا قطع ناگهانی ریتالین خطرناک است؟
قطع ناگهانی ممکن است باعث علائم ترک مانند خستگی، افسردگی یا تغییرات خلقی شود. بهتر است تحت نظر پزشک دوز بهتدریج کاهش یابد.
 ۶. ریتالین برای کودکان بی خطر است؟
بله، اما باید تحت نظارت پزشک و با دوز مناسب استفاده شود. رشد کودک (قد و وزن) باید مرتباً کنترل شود.
۷. آیا ریتالین با داروهای دیگر تداخل دارد؟
بله، مثلاً با داروهای ضدافسردگی، ضدتشنج یا فشارخون. همیشه پزشک را از تمام داروهای مصرفی خود مطلع کنید.
۸.آیا مصرف ریتالین در بارداری مجاز است؟
ریسک دارد و فقط در صورت ضرورت شدید و با تأیید پزشک مصرف شود. ممکن است بر رشد جنین تأثیر بگذارد.
۹. تفاوت ریتالین با آدرال (Adderall) چیست؟
هر دو محرک هستند، اما این دارو حاوی متیل فنیدیت و آدرال حاوی آمفتامین است. اثرات و عوارض آنها ممکن است متفاوت باشد.
۱۰. آیا ریتالین عملکرد تحصیلی را بهبود می بخشد؟
در افراد مبتلا به ADHD بله، اما در افراد سالم ممکن است عوارضی مانند اضطراب ایجاد کند و استفاده غیرمجاز از آن خطرناک است.
۱۱. دوز معمول ریتالین چقدر است؟
برای بزرگسالان: ۲۰–۳۰ میلیگرم در روز (با تجویز پزشک). دوز کودکان معمولاً کمتر است (۵–۲۰ میلیگرم).
۱۲. آیا ریتالین باعث افزایش وزن یا کاهش وزن می شود؟
معمولاً به دلیل سرکوب اشتها، کاهش وزن موقت رخ می دهد. پس از سازگاری بدن، اشتها ممکن است بازگردد.
۱۳. آیا مصرف ریتالین با الکل خطرناک است؟
بله! الکل اثرات محرک ریتالین را کاهش می دهد و خطر مسمومیت یا آسیب کبدی را افزایش می دهد.
۱۴. آیا ریتالین بر فشارخون تأثیر می گذارد؟
ممکن است فشارخون و ضربان قلب را افزایش دهد. افراد با مشکلات قلبی باید احتیاط کنند.
 ۱۵. آیا جایگزین غیرمحرک برای ریتالین وجود دارد؟
بله، داروهایی مانند اتوموکستین (Strattera) یا گوانفاسین که غیرمحرک هستند و برای ADHD استفاده م یشوند.
۱۶. چگونه بفهمم ریتالین برای من مؤثر است؟
علائم ADHD (مانند بی دقتی یا بیش فعالی) باید کاهش یابد. پزشک با ارزیابی منظم پاسخدهی را بررسی می کند.
 ۱۷. آیا ریتالین باعث توهم یا پارانویا می شود؟
در دوزهای بسیار بالا یا مصرف نادرست ممکن است این عوارض نادر رخ دهد. در این صورت بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
 ۱۸. آیا ریتالین بر خواب تأثیر می گذارد؟
بله، به خصوص اگر عصر مصرف شود. توصیه می شود آخرین دوز حداکثر تا ۴ بعدازظهر استفاده شود
 ۱۹. آیا ریتالین نسخه عمومی (ژنریک) دارد؟
بله، متیل فنیدیت به صورت ژنریک در دسترس است و قیمت آن پایینتر است.
۲۰. آیا مصرف طولانی مدت ریتالین بی خطر است؟
در صورت نظارت پزشکی و آزمایشهای دورهای (مانند نوار قلب ECG برای قلب)، ممکن است بی خطر باشد. اما وابستگی و تحمل بدن به دوز نیاز به ارزیابی دارد.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا