حفظ رابطه عاطفی سالم و معنادار برای افرادی که درگیر اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی (ADHD) هستند، چالش‌برانگیز است. کسانی که به‌راحتی حواسشان پرت می‌شود، ممکن است در ظاهر به صحبت‌های عزیزانشان توجه نکنند. از سوی دیگر، ناتوانی و مشکلاتشان در مورد مدیریت زمان باعث می‌شود که این افراد اغلب دیر به قرارها برسند یا حتی برنامه‌ها و وظایف روزانه را کاملاً فراموش کنند. علائم تکانشگری نیز ممکن است به تصمیمات مالی پرخطر یا رفتارهای نسنجیده‌ای منجر شود که به‌ویژه در روابط عاشقانه، باعث ایجاد تنش خواهد شد.
ازآنجاکه روابط نزدیک نقشی کلیدی در شادی و سلامت روان دارند، آگاهی از تأثیرات ADHD بر روابط و تلاش برای تقویت پیوندهای اجتماعی برای افراد درگیر این اختلال اهمیت دارد. درعین‌حال، ضروری است که اطرافیان نیز چالش‌های مرتبط با این اختلال را درک کنند و بدانند که فرد مبتلا اغلب از رفتارهای ناخوشایند خود آگاه است و برای مدیریت آنها تلاش می‌کند.
رابطه عاطفی با فرد درگیر ADHD
ADHD می‌تواند چالش‌هایی را در روابط عاطفی ایجاد کند. علائمی مانند حواس‌پرتی یا بیش‌فعالی ممکن است منجر به فراموش شدن قرارها، نقض وعده‌ها، تصمیمات ناگهانی و گاه خطرناک یا نارضایتی از تقسیم وظایف خانه شود. بااین‌حال، این اختلال لزوماً به شکست در روابط نمی‌انجامد.
بسیاری از افرادی که شریک عاطفیشان درگیرADHD است، گزارش داده‌اند که شریکشان فردی خلاق، پرانرژی و خوش مشرب است. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این روابط می‌توانند جنبه‌های مثبتی در زندگی جنسی زوجین ایجاد کنند. درواقع، روابط زوج‌هایی که یکی یا هر دو نفر آنها با اختلال ADHD زندگی می‌کنند، می‌تواند موفق باشد، به‌ویژه اگر هردو طرف درباره این اختلال آموزش ببینند، چالش‌ها را به‌صورت شفاف مطرح کنند و برای مدیریت علائم و تقویت رابطه با یکدیگر همکاری کنند.
جوانب مثبت داشتن شریک عاطفی مبتلا به ADHD
اگرچه بسیاری از پژوهش‌ها درباره روابط مبتلایان به ADHD بر چالش‌های بین فردی آنها تمرکز دارد، اما نباید فراموش کرد که بسیاری از این روابط موفق بوده و حتی دو نفر درکنار یکدیگر رشد می‌کنند. در یک نظرسنجی از 400 نفر که با فردی مبتلا به ADHD ازدواج کرده یا در رابطه‌ای جدی بودند، شرکت‌کنندگان اظهار داشتند که شریکشان فردی پرانرژی، خلاق، مهربان و دارای حس شوخ‌طبعی قوی است.
همچنین، بسیاری بیان کردند که شریک زندگی‌شان والدی فعال و دلسوز است. پژوهش‌های دیگر نیز نشان داده‌اند که افراد مبتلا به ADHD معمولاً میل جنسی بالاتری دارند و در روابط خود تنوع بیشتری ایجاد می‌کنند. این ویژگی‌ها می‌توانند به افزایش هیجان و رضایت در روابط منجر شوند.
آیا اختلال ADHD می‌تواند زندگی جنسی را تحت تأثیر قرار دهد؟
نتایج بررسی‌ها در مورد تأثیر ADHD بر زندگی جنسی بسیار متنوع است. برخی گزارش می‌دهند که تمرکز هنگام برقراری رابطه جنسی برایشان دشوار است، برخی دیگر نیز رفتارهای جنسی پرخطر یا اجباری دارند. شواهد نشان می‌دهد که افراد مبتلا به ADHD ممکن است به دلیل تصمیمات تکانشی، بیشتر به خیانت در رابطه تمایل پیدا کنند.
بااین‌حال، از سوی دیگر، افراد مبتلا معمولاً میل جنسی بالاتری نسبت به همتایان غیرمبتلا دارند و تنوع بیشتری در روابط جنسی خود ایجاد می‌کنند. این ویژگی‌ها می‌تواند دفعات رابطه، هیجان و رضایت جنسی را افزایش دهد.
چرا شریک زندگی من فراموش‌کار است؟
بزرگسالان مبتلا به ADHDبه‌ویژه کسانی که صرفا نارسایی توجه دارند به احتمال بیشتری وظایف خانه، درخواست‌های شریکشان یا حتی قرارهای ملاقات را فراموش کنند. این موضوع می‌تواند برای هر دو طرف بسیار آزاردهنده باشد و این تصور را ایجاد کند که فرد مبتلا به شریک خود بی‌توجه است.
بااین‌حال، در اغلب موارد، فرد مبتلا به ADHD برای احساسات شریک زندگی خود ارزش زیادی قائل است و این موارد نتیجه‌ی درگیری وی با علائم حواس‌پرتی و بی‌توجهی اختلالش است. درمان، استراتژی‌های مقابله‌ای و درک متقابل می‌توانند به مدیریت این چالش‌ها کمک کنند.
آیا ADHD می‌تواند به طلاق منجر شود؟
برخی مطالعات نشان می‌دهند که زوج‌هایی که یکی از آنها مبتلا به ADHD است، نرخ طلاق بالاتری نسبت به زوج‌های غیرمبتلا را گزارش کرده‌اند. اما متخصصان براین باورند که صرف ابتلاADHD توجیه کافی برای طلاق نیست. اگر این اختلال و علائم همراه با آن به‌خوبی مدیریت شود، می‌تواند جنبه‌های مثبت و مزایای معناداری برای رابطه به همراه داشته باشد.
چرا شریک عاطفی‌ام که مبتلا به این اختلال نیست، مرا سرزنش می‌کند؟
یکی از اثرات رایج ADHD در روابط عاشقانه، سرزنش و شکایت است. این رفتار اغلب زمانی رخ می‌دهد که فرد مبتلا مکرراً وظایف یا تعهدات خود را فراموش می‌کند. شریک غیرمبتلا ممکن است برای جلوگیری از فراموشی، بارها موضوع را تکرار کند که درنهایت منجر به دلخوری دو طرف می‌شود.
بهتر است به‌جای سرزنش، دو طرف درباره مسئولیت‌ها گفت‌وگویی شفاف داشته باشند و راهکارهایی برای مدیریت وظایف تعریف کنند. استفاده از درمان‌های مؤثر نیز می‌تواند به کاهش این چالش کمک کند.
