پرسشنامه MMPI-2 فرم کوتاه (۷۱ سؤالی): ابزاری کارآمد برای ارزیابی سریع شخصیت
پرسشنامه **MMPI-2** (ویرایش دوم پرسشنامه چندمحوری مینه سوتا) به عنوان یکی از معتبرترین ابزارهای روان سنجی جهان، برای ارزیابی ویژگی های شخصیتی، اختلالات روانی و الگوهای رفتاری استفاده می شود.
در کنار نسخه اصلی ۵۶۷ سؤالی و فرم بازسازیشده (MMPI-2-RF با ۳۳۸ سؤال)، فرم کوتاه ۷۱ سؤالی این پرسشنامه نیز طراحی شده است تا نیاز به ارزیابی سریع و کم هزینه در موقعیتهای بالینی، پژوهشی یا سازمانی را برطرف کند.
این نسخه فشرده، با حفظ هسته اصلی مقیاس های بالینی، زمان تکمیل را به حدود ۱۵-۱۰ دقیقه کاهش می دهد و برای غربالگری اولیه یا مواردی که محدودیت زمانی وجود دارد، ایده آل است.
ساختار و مقیاسهای کلیدی پرسشنامه MMPI-2 فرم کوتاه
فرم ۷۱ سؤالی MMPI-2 بر اساس مقیاس های بالینی اصلی نسخه کامل ساخته شده و شامل مهمترین مؤلفه های تشخیصی است.
این نسخه کوتاه، تعدادی از مقیاس های کلیدی زیر را پوشش می دهد:
- افسردگی (D): شناسایی علائم غم پایدار، بی علاقگی و ناامیدی.
- هیستری (Hy): بررسی تمایل به جلب توجه یا نشانه های جسمانیِ مرتبط با استرس.
- پارانوئیا (Pa): سنجش سوءظن، حساسیت به انتقاد و تفکر توطئه آمیز.
- سایکوپاتی (Pd): ارزیابی رفتارهای ضداجتماعی، پرخاشگری و بی توجهی به هنجارها.
- اضطراب (Pt): اندازه گیری نگرانی مزمن، تنش و وسواس فکری.
همچنین، این فرم شامل مقیاس های اعتبارسنجی مانند L (دروغ سنج)، F (ناسازگاری) و K (دفاعی بودن) است که برای تشخیص پاسخهای نادرست، اغراق آمیز یا دفاعی طراحی شده اند. این مقیاسها به روانشناسان کمک می کنند تا قابلیت اعتماد نتایج را بررسی کنند.
کاربردهای بالینی و غیربالینی
- غربالگری اولیه: در محیط های شلوغ بیمارستانی یا مراکز مشاوره، برای شناسایی سریع افرادی که نیاز به ارزیابی عمیق تر دارند.
- گزینش شغلی: در مشاغل پراسترس (نظامی، اورژانس) برای سنجش ثبات روانی داوطلبان.
- پژوهشهای روانشناسی: جمع آوری داده های گسترده در مطالعاتی که زمان و منابع محدود است.
- ارزیابی های قضایی: کمک به تشخیص صلاحیت روانی افراد در پرونده های حقوقی.
مزایا و محدودیت ها
مزایا:
- صرفه جویی در زمان و کاهش خستگی پاسخ دهنده.
- هزینه کمتر در اجرا و نمره گذاری.
- سهولت استفاده در گروه های بزرگ یا شرایط اضطراری.
محدودیت ها:
- کاهش دقت تشخیصی به دلیل حذف برخی سؤالات تخصصی.
- خطر تفسیر نادرست در مواردی که پاسخ دهنده حالت دفاعی دارد یا سؤالات را سطحی می خواند.
- عدم کفایت برای تشخیص اختلالات پیچیده مانند اسکیزوفرنی یا اختلالات شخصیت مرزی.
نکات کلیدی در استفاده
– این پرسشنامه نباید به تنهایی برای تشخیص قطعی استفاده شود، بلکه باید همراه مصاحبه بالینی و ابزارهای تکمیلی باشد.
– تفسیر نتایج حتماً باید توسط روانشناس آموزش دیده و با توجه به پیشینه فرهنگی و اجتماعی فرد انجام شود.
– در مواردی که نمرات در مقیاس های اعتبارسنجی (مانند F یا L) غیرطبیعی است، نیاز به بررسی مجدد پاسخ ها وجود دارد.
جمع بندی:
فرم ۷۱ سؤالی MMPI-2 بهعنوان یک ابزار غربالگری سریع، تعادل مناسبی بین کارایی و دقت ایجاد میکند.
با این حال، کاربران باید از محدودیت های آن آگاه باشند و از آن تنها در چارچوب مناسب (و نه به عنوان جایگزین ارزیابی جامع) استفاده کنند. این پرسشنامه در کنار مزایای عملی، اهمیت رویکرد چندبُعدی در روانشناسی را نیز یادآوری می کند.
