چک کردن بدن در آینه ها چه فواید و زیان هایی دارد؟

مینا ( اسم مستعار) عادت دارد هر روز صبح که از خواب بیدار می شود، جلوی آینه می رود، لباس خود را بالا می زند و شکم خود را در آینه وارسی می کند. از مینا پرسیدم چه چیزی باعث می شود که هر روز بدن خود را در آینه چک کنی؟ مینا گفت: می خواهم مطمئن شوم چاق نشده ام.

مینا دچار پرخوری عصبی یا همان بولیمیا نروزاست. وقتی با مینا بررسی کردیم که بدانیم بعد از وارسی در آینه ها چه اتفاقی می افتد، به نتایج جالبی رسیدیم.

حالت اول: مینا اطمینان پیدا می کند که چاق نشده است. او برای حفظ این مسئله تصمیم می گیرد که سخت تر رژیم بگیرد تا بدن ایده آل خود را حفظ کند. محدودیت در خوردن غذا اغلب باعث می شود او به غذا خوردن ولع پیدا کند و شب ها پرخوری کند. پس از پرخوری مینا بشدت آشفته می شود و غذا را استفراغ می کند.

حالت دوم: مینا فکر می کند جاق شده است و به هم میریزد. ترس و وحشت چاق شدن باعث می شود او بشدت غذای خود را کم کند. بسختی ورزش کند و گرسنگی شدید دوباره باعث پرخوری و متعاقب آن رفتار جبرانی شود.

ما متوجه شدیم در هر صورت تمرکز زیاد بر اجزای بدن باعث پرخوری و رفتار جبرانی می شود. اما وارسی بدن در آینه ها به چه دلیل مضر است؟

1-آینه ها دروغ می گویند

شاید بارها با این قضیه روبرو شده اید که برخی آینه ها ما را لاغرتر و برخی چاقتر نشان می دهند. این به این علت است که تکنولوژی ساخت آینه ها، تحدب و تقعر آنها و مقدار ماده جیوه ای که برای ساخت آنها اشتفاده مس شود، متفاوت است. بله آینه ها دروغ می گویند.

برای اثبات صحبت من می توانید انعکاس بدن خود در دو آینه متفاوت را وقتی در فاصله یک متری آنها ایستاده اید روی آینه علامت بزنید. چه تفاوتی وجود دارد؟ بله خواهید دید که اندازه ها فرق می کنند. مسئله دیگر اینکه با تغییر فاصله خود با آینه متوجه خواهید شد اندازه بدن شما کوچکتر یا بزرگتر می شود.

2- با تغییرات خلق و خو انعکاس بدن را متفاوت می بینیم

شاید برایتان پیش آمده است که روزی شاد و شنگول جلوی آینه می رقصید و لذت می برید و روزی که اندوهگین و غمگین هستید از نگاه کردن به خودتان در آینه احساس انزجار می کنید. شوربختانه ذهن ما هنگامی که خوشحال هستیم، بدنمان را زیباتر و زمانی که ناراحت هستیم، زشت تر درک می کند. این دلیل محکمی است برای اینکه وارسی بدن در آینه را کنار بگذاریم.

3- ذهن ما بصورت انتخابی بدن را وارسی می کند

بسیاری از انسانهایی که از بدن خود تنفر دارند، معمولا قسمتی از بدن را بیشتر و قسمتی را کمتر دوست دارند. بیمارانی که من با آنها صحبت کردم از شکم، ران، پهلو، بازوها، غبغب صورت و .. احساس انزجار دارند. برخی از یک یا تمام قسمتهای بدن متنفرند. این بیماران وقتی جلوی آینه قرار می گیرند، از قضا همان قسمتی را که دوست ندارند، بیشتر چک می کنند. فوکوس و تمرکز بر روی قسمت خاصی از بدن معمولا آن را بزرگتر و زشت تر در ذهن نشان می دهد و این باعث رنجش بیشتر می شود.

فرض کنید انگشتری را در اتاق شلوغی گم کرده اید. در این اتاق هنگام جست و جوی انگشتر اشیای دیگر در ذهن شما فیلتر می شوند و کوچکتر نمایش داده می شوند. به عنوان مثال تبلت، گوشی، شانه و .. کوچک تر و چیزهایی شبیه انگشتر بزرگتر دیده می شوند. این حالت را انتزاع انتخابی می گویند که یک خطای ادراکی و شناختی مغز است.

سخن پایانی از دکتر کریمی

ما در زندگی روزمره کنونی نیازمند استفاده از آینه هستیم. استفاده منطقی از آینه ها مانند مرتب کردن لباس، آرایش کردن، اصلاح صورت و یا بررسی مشکلات پزشکی می تواند خوب باشد. حتی لذت بردن از تماشای خودمان در آینه ایرادی ندارد. آنجا که آینه ها موجب بروز رفتارهای آشفته در غذا خوردن شود، بهتر است فکر کنیم. با تمرین شفقت و مهربانی نسبت به بدنمان، وارسی نکردن وسواس گونه اندامها و استفاده منطقی از آینه به بهبود رابطه خود با غذا کمک می کنیم.