تبدیل اختلال اجتناب از غذا به بی اشتهایی عصبی
دنیا ( اسم مستعار) از سه سال پیش از بی اشتهایی عصبی رنج می برد . او از طریق یکی از بیماران سابق من با من آشنا شده بود و در اولین جلسه درمان از چگونگی ابتلا به بی اشتهایی عصبی صحبت کرد.
«من اصلا نگران وزن و ظاهرم نبودم. من دختر شادی بودم اما با خوردن بعضی غذاها معده درد می گرفتم. من بخاطر ترس از معده درد غذاهای مختلفی رو حذف کردم. بعد از مدتی وزنم کم شد و نمیدونم چی شد که از یک جایی از چاق شدن و افزایش وزن ترسیدم. الان بیشتر میترسم نکنه غذایی که میخورم وزنم رو زیاد کنه. »
بسیاری از متخصصان سلامت روان علت بروز بی اشتهایی را ترس غیر منطقی از چاق شدن و ارزش گذاری زیاد ظاهر و وزن می دانند. اما بی اشتهایی عصبی( آنورکسیا نروزا) گاهی طور دیگری شروع می شود.
دنیا در ابتدا احتمالا اختلال دیگری داشته است به نام اختلال اجتناب از غذا خوردن و محدود کردن غذا که به انگلیس ARFID گفته می شود. ARFID مخفف Avoidant/restrictive food intake disorder است.
اختلال اجتناب و محدود کردن غذا ARFID چیست؟
اختلال اجتناب از مصرف غذا که بیشتر با نام ARFID شناخته میشود، وضعیتی است که در آن فرد از مصرف برخی غذاها یا انواع خوراکی ها اجتناب میکند، مصرف خود را از نظر مقدار کلی خورده شده محدود میکند، یا هر دو را با هم انجام میدهد.
هر کسی در هر سنی میتواند به ARFID مبتلا شود. این بیماری در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان رخ میدهد. اگرچه افراد مبتلا به ARFID ممکن است وزن کم کنند یا وزن کمی داشته باشند، اما وزن کم معیاری برای ARFID نیست. این بیماری میتواند در هر وزنی رخ دهد و در افراد مختلف متفاوت است.
ممکن است کسی به دلایل مختلفی از خوردن غذا اجتناب کند و/یا آن را محدود کند.
چرا افراد مبتلا به ARFID از خوردن غذا اجتناب می کنند؟
رایجترین دلایل سه دلیل زیر است.
- آنها ممکن است نسبت به طعم، بافت، بو یا ظاهر انواع خاصی از غذا بسیار حساس باشند، یا فقط بتوانند غذاهایی با دمای خاص بخورند.
- آنها ممکن است تجربه ناراحت کنندهای با غذا، مانند خفگی یا استفراغ، یا درد قابل توجه شکم داشته باشند. این میتواند باعث شود فرد در مورد غذا یا خوردن احساس ترس و اضطراب کند و منجر به اجتناب از غذاها یا بافتهای خاصی شود.
- در برخی موارد، فرد ممکن است کلا لذت خاصی از غذا خوردن تجربه نکند یا احساس گرسنگی نداشته باشد.
ARFID میتواند به تنهایی وجود داشته باشد یا با سایر شرایط همراه باشد. مواردی که معمولاً با ARFID همراه هستند، اختلالات اضطرابی، اوتیسم، ADHD و طیف وسیعی از شرایط پزشکی هستند.
آیا ARFID با بیاشتهایی عصبی و پرخوری عصبی متفاوت است؟
ARFID با بیاشتهایی عصبی، پرخوری عصبی و بیماریهای مرتبط متفاوت است؛ در ARFID، باورها در مورد وزن و اندام به اجتناب یا محدودیت مصرف غذا منجر نمی شود . تشخیص ARFID همزمان با یکی از این اختلالات خوردن دیگر داده نمیشود، اگرچه میتواند قبل یا بعد از آن رخ دهد. همانطور که در مورد دنیا بیان شد او قبل از بی اشتهایی عصبی به ARFID مبتلا بود.
علائم ARFID چیست؟
از آنجایی که ARFID شامل طیف وسیعی از انواع مختلف مشکلات است که به اجتناب یا محدود کردن مصرف غذا منجر می شود، طیف گستردهای از علائم و نشانههای احتمالی وجود دارد که لزوماً همه آنها در یک فرد رخ نمیدهد.
علائم احتمالی ARFID عبارتند از:
- خوردن غذا کمتر از حد نیاز برای سلامتی
- عدم تشخیص حس گرسنگی
- احساس سیری پس از تنها چند لقمه
- طولانی شدن زمان صرف غذا
- حذف کامل وعدههای غذایی
- حساسیت به جنبههایی از برخی غذاها، مانند بافت، بو یا دما.
- روتین شدید در مورد غذا و خوردن همیشگی غذاهای تکراری
- فرد مبتلا همیشه چیزی متفاوت از دیگران میخورد.
- فرد مبتلا فقط غذایی با رنگ مشابه (مثلاً خاکستری) میخورد.
- تلاش برای اجتناب از رویدادهای اجتماعی که در آنها غذا وجود دارد.
- اضطراب شدید در وعدههای غذایی، جویدن غذا با دقت زیاد، خوردن جرعههای کوچک و لقمههای کوچک.
- کاهش وزن (یا در کودکان، عدم افزایش وزن مطابق انتظار).
- ایجاد کمبودهای تغذیهای، مانند کمخونی به دلیل کمبود آهن در رژیم غذایی.
- نیاز به مصرف مکملها برای اطمینان از تأمین نیازهای تغذیهای و انرژی.
درمان ARFID
با توجه به اشکال متنوعی که ARFID ممکن است به خود بگیرد، افراد ممکن است نیاز به درمانهای مختلف داشته باشد.
درمان معمولاً شامل درمانهای مبتنی بر شواهد مانند درمان مبتنی بر خانواده (برای جوانان)، درمان شناختی رفتاری، مداخلات رفتاری و آموزش مدیریت اضطراب است.
گاهی اوقات ممکن است برخی داروها پیشنهاد شوند، که اغلب برای کمک به اضطراب است. سلامت جسمی فرد نیز باید تحت نظارت و مدیریت قرار گیرد، به عنوان مثال توسط پزشک عمومی یا پزشک یا متخصص اطفال.
درمان همچنین ممکن است شامل مدیریت تغذیه از طریق حمایت از یک متخصص تغذیه و کمک به مشکلات حسی باشد.
آیا ممکن است ARFID به بی اشتهایی عصبی تبدیل شود؟
بله، در برخی موارد مانند بیمار من ممکن است اختلال ARFID (اختلال اجتناب/محدودکننده مصرف غذا) به بیاشتهایی عصبی (آنورکسیا نروزا) تبدیل شود.
گاهی نوجوانانی که ابتدا با الگوی ARFID غذا نمیخورند، بهویژه پس از کاهش وزن و واکنش اطرافیان، به شکلگیری نگرانی از وزن دچار میشوند و افکار لاغری یا وسواس بدنی پیدا میکنند. در این صورت، علائم شناختی آنورکسیا ظاهر میشود و تشخیص بالینی ممکن است تغییر کند.
بنابراین، پایش دقیق افکار مربوط به وزن و شکل بدن در بیماران ARFID اهمیت زیادی دارد تا در صورت شروع تغییرات شناختی، مداخله به موقع انجام شود.
منبع: