پرسشنامه سلامت عمومی ۱۲ سوالی گلدبرگ (GHQ-12)
پرسشنامه سلامت عمومی ۱۲ سوالی (GHQ-12)، طراحی شده توسط دیوید گلدبرگ در دهه ۱۹۷۰، یک ابزار غربالگری کوتاه و خودگزارش دهی است که برای شناسایی علائم پریشانی روانی و اختلالات روانی احتمالی در جمعیت عمومی استفاده می شود.
این پرسشنامه نسخه کوتاه شده پرسشنامه های طولانی تر GHQ (۲۸، ۶۰ سوالی) است و به دلیل سادگی، سرعت اجرا (۲ تا ۵ دقیقه) و قابلیت اعتماد، به طور گسترده در پژوهش های اپیدمیولوژیک، محیط های بالینی و ارزیابی سلامت روان در محیط کار مورد استفاده قرار می گیرد.
ساختار و محتوای پرسشنامه GHQ-12
پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ GHQ-12 شامل ۱۲ سوال است که وضعیت روانی فرد را در چهار هفته اخیر بررسی می کند. هر سوال به یکی از ابعاد کلیدی سلامت روان می پردازد، از جمله:
– علائم اضطراب و افسردگی (مثلاً «آیا در چند هفته اخیر به دلیل نگرانی زیاد خوابتان مختل شده است؟»)
– عملکرد اجتماعی (مثلاً «آیا در چند هفته گذشته، قادر به تمرکز بر کارها و امور خود بوده اید؟»)
– اعتماد به نفس و احساس کنترل بر زندگی.
پاسخها معمولاً بر اساس یک مقیاس لیکرت ۴ نمره ای (مثلاً «بیش از معمول»، « در حد معمول»، «بدتر از معمول»، «خیلی بدتر از معمول») یا یک سیستم امتیازدهی دوتایی (۰ یا ۱) ارائه می شوند.
نمره گذاری و تفسیر آزمون سلامت عمومی گلدبرگ
دو روش اصلی نمره گذاری وجود دارد:
۱. روش GHQ کلاسیک (امتیازدهی دوتایی): پاسخهای «بیشتر از معمول» و «در حد معمول» نمره ۰، و پاسخهای «بدتراز معمول» و «خیلی بدتر از معمول» نمره ۱ میگیرند.
۲. روش لیکرت: به هر پاسخ امتیازی از ۰ تا ۳ اختصاص می یابد.
امتیاز کل بین ۰ تا ۱۲ (یا ۰ تا ۳۶ در روش لیکرت) متغیر است. نمره مرز اختلال ( کات آف ) معمولاً بین ۳ تا ۴ در روش دوتایی و حدود ۱۲ در روش لیکرت در نظر گرفته می شود. نمرات بالاتر نشان دهنده سطوح بالاتر پریشانی روانی است. با این حال، مرز نمرات نشان دهنده اختلال بسته به فرهنگ و هدف مطالعه ممکن است تغییر کنند.
اعتبار و پایایی
مطالعه اصلی که GHQ را پیشنهاد کرد در سال 1970 توسط دیوید گلدبرگ و دکتر بلک ول منتشر شد. این مطالعه در ابتدا برای اعتبار سنجی پرسشنامه سلامت عمومی به عنوان یک تعیین کننده قابل اعتماد برای سلامت روانپزشکی در طب عمومی تکمیل شد.
GHQ به 3000 بیمار در یک مطب پزشکی عمومی در لندن داده شد.پس از تکمیل پرسشنامه، بیماران توسط پزشک عمومی و روانپزشک مورد ارزیابی قرار گرفتند. تشخیص پزشک و روانپزشک از 0 تا 4 درجه بندی شد و نمرات پرسشنامه A-H طبقه بندی شد.
سپس نتایج GHQ با تصمیمات پزشک عمومی و روانپزشک مقایسه شد و مشخص شد که تنها 5/8 درصد از بیماران به اشتباه دسته بندی شده بودند. دقت بالای پرسشنامه ثابت کرد که معادل تشخیص روانپزشک یا پزشک است و می تواند به عنوان روشی برای ارزیابی بیماران مورد استفاده قرار گیرد.
پایایی: مطالعات متعدد ضریب آلفای کرونباخ بالای ۰.۸۰ را گزارش کردهاند، که نشاندهنده سازگاری درونی مطلوب است.
اعتبار: پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ GHQ-12 همبستگی قوی با ابزارهای استانداردی مانند پرسشنامه افسردگی بک (BDI) و تشخیصهای بالینی دارد. با این حال، این ابزار صرفاً برای غربالگری طراحی شده و جایگزین ارزیابی بالینی جامع نیست.
کاربردها
- پژوهشهای جمعیتی: بررسی شیوع پریشانی روانی در جامعه.
- مراقبتهای اولیه: شناسایی بیماران نیازمند ارجاع به خدمات تخصصی.
- محیط کار: ارزیابی تأثیر استرس شغلی بر سلامت روان.
- مطالعات بین فرهنگی: GHQ-12 به بیش از ۳۸ زبان ترجمه و در فرهنگ های مختلف سازگار شده است، اگرچه برخی سوالات ممکن است نیاز به تعدیل داشته باشند.
محدودیت ها
- تمرکز بر علائم اخیر (۴ هفته گذشته)، بنابراین برای شناسایی اختلالات مزمن کمتر مناسب است.
- امکان سوگیری در خودگزارش دهی (مثلاً تمایل به پاسخ های اجتماعی پسندیده).
- عدم پوشش کامل ابعاد سلامت روان مثبت (مانند رضایت از زندگی).
جمع بندی
پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ GHQ-12 به عنوان یک ابزار عملی و مقرون به صرفه، نقش کلیدی در غربالگری اولیه اختلالات روانی ایفا می یکند.
با این حال، تفسیر نتایج آن باید با احتیاط و در ترکیب با ارزیابی های بالینی دقیقتر انجام شود. پژوهش های اخیر بر بهینه سازی برشهای نمره و سازگاری فرهنگی آن تمرکز دارند تا دقت تشخیصی را افزایش دهند.
